(Published 01/2017)

गर्भावस्थाको प्रारम्भिक चरणमा वाकवाकी लाग्ने वा वान्ता हुनेएकदमै साधारण हो। यो शरिरमा हार्मोनल परिवर्तनहरूमा अत्यन्त सम्बद्ध छ। धेरैजसो गर्भवती महिलाहरूमा, गर्भावस्थाको पहिलो तीन महिना पछि अशान्त गर्ने यी लक्षणहरू सामान्य रूपमा हराउँछन्।

तपाईंले अशान्तबाट मुक्त हुन प्रयोग गर्नसक्ने उपायहरु यहाँ छन्:

• प्रत्येक 2 देखि 3 घण्टामा बारम्बार थोरै खानाहरू खानुहोस्। आफूलाई भोकै नराख्नुहोस्।
• ब्रेड, बिस्कुट, भात, नूडल्स वा मिचेको आलु जस्ता सुख्खा, न्यून चिल्लो र उच्च कार्बोहाइड्रेड कानाहरू चयन गर्नुहोस्।
• उच्च वसा या तले हुए भोजन, कॉफी, लहसुन और अन्य मसालों से परहेज करें।
• कागती पानी/लेमोनेड, प्लम जुस जस्ता अमिलो पेयहरू चयन गर्नुहोस्।
• पेट भरिएको महसूस गर्नबाट बच्नको लागि भोजनको बीचमा तरल पदार्थ पिउनुहोस्।
• केही अनुसन्धानहरू देखाउँछ कि बिहान सधै अदुवा खानाले रोगबाट छुटकारा हुन्छ। गर्भवती आमाहरूले सफा गरिएको अदुवाको केही टुक्रा पानीमा उमालेर पिउनलाई प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। तपाईंले खाना पकाउँदा पनि चट्नीको रूपमा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। स्थानीय रूपमा उपलब्ध केही संरक्षित वा मसालेदार अदुवा उत्पादनमा अतिरिक्त नुन र चिनी मिलाउन सक्छन्। गर्भवती आमाहरूले त्यसलाई खानबाट बच्नुपर्छ किनभने यसबाट अत्याधिक मात्रामा सोडियम र उर्जाको सेवन बढ्नसक्छ।
• तपाईं उठ्दा विस्तारै उठ्नुहोस्। खाना खाएपछि तुरुन्तै आफ्नो दाँत तथा जिब्रो ब्रश गर्नबाट बच्नुहोस्।
• झ्यालहरू खोल्नुहोस् र ताजा हावा आउन दिनुहोस्। धेरै मानिस वा बिग्रेको भेन्टिलेसन भएको ठाउँहरूमा जानबाट बच्नुहोस्।
• धेरै विश्राम गर्नुहोस्। थकान महसुस भएकोले बिहानको रोगहरू बिगार्छ।
• धुम्रपान रोक्नुहोस्। साथै परिवारका सदस्यहरूलाई धुम्रपान रोक्न अनुरोध गर्नुहोस्।
• लक्षणहरू गम्भीर हुँदा वा सुधार नहुँदा चिकित्साकिय सहयता लिनुहोस्।

गर्भावस्थाको केही कठिनाइ र चिकित्सा बिमारी जस्तै अत्याधिक गर्भावस्था, मोलर गर्भावस्था र थाइरोटोक्सिकोसिस् गम्भीरले वाकवाकी लाग्न सक्छ। गम्भीर वाकवाकीको परिणामस्वरूप निर्जलन तथा इलेक्ट्रोलाइट असन्तुलन हुनसक्छ। कृपया तपाईंलाई निम्न लक्षणहरू हुँदा तुरून्तै चिकित्साकिय सहायता लिनुहोस्:

• 24 घण्टामा कुनै खाना खान नसक्ने
• तौल कम हुने
• 8 घण्टाको लागि पिसाब नहुने वा पिसाबको कलर गाढा हुने
• व्यापक कमजोरी, गम्भीर असुविधा, चक्कर लाग्ने, भ्रम वा फिटहरू हुने
• नराम्ररी पेट दुख्ने, जोरो आउने, रगतै वाकवाकी गर्ने