निमोनिया र श्वासप्रश्वास मार्ग संक्रामणको रोकथाम – मनोवैज्ञानिक स्वयं-स्याहार
हालको महामारीको सम्भावित खतराहरूको प्रतिक्रियामा, धेरैजसो मानिसहरूले पराजित, चिन्तित, व्याकुल वा त्रसित भएको महसुस गर्न सक्छन्। स्याहारकर्ताको रूपमा, तपाईंले आफ्नो र आफ्नो परिवारको स्वास्थ्य सुरक्षा गर्न रोकथाममूलक उपायहरूमा पूर्व-स्थान लिन सक्दा, आफ्ना र आफ्ना बालबालिकाका भावनात्मक आवश्यकताहरूको ख्याल राख्नाले लापरवाही हुनुहुँदैन।
प्रकोपमा स्याहारकर्ताहरूको सम्भावित प्रतिक्रियाहरू
अचानक महामारीको सामना गर्नुपर्दा, तपाईंले व्यवहारात्मक (जस्तै व्यक्तिगत तथा घरको सरसफाइ सुदृढ गर्ने) का साथ निम्न प्रतिक्रियाहरूको नोट लिन सक्नुहुन्छ:
- विचारहरू
''त्यहाँ थोरै मास्कहरू मात्र बाँकी छन्, मैले के गर्नुपर्छ?'', ''मेरो छोरा आफ्ना हातहरू धुन चाहनुहुन्न, के उहाँ संक्रमित हुनुहुनेछ?''...
- भावनाहरू
चिन्तित हुने, व्याकुल हुने, चिडचिड हुने, रिसाउने आदि।
- मनोवैज्ञानिक प्रतिक्रियाहरू
मांसपेशीको तनाव, छिटो-छिटो श्वासप्रश्वास हुने, मुटुको गति बढ्ने आदि।
प्रकोपमा बालबालिकाको सम्भावित प्रतिक्रियाहरू
शिशु र बच्चाहरूले आफ्नो वरिपरि के भइरहेको छ भन्ने बुझ्दैनन् तर उनीहरूको भावना र व्यवहार उनीहरूको स्याहारकर्ताहरूको भावनात्मक परिवर्तनहरूद्वारा प्रभावित हुन सक्छ।
प्रि-स्कूलहरूले महामारीको परिस्थितिलाई पूर्ण रूपमा बुझ्दैनन् र परिवार सदस्यहरूको व्यवहारहरूमा हुने परिवर्तनहरूद्वारा धेरै सोच्नुपर्ने समस्यामा पर्न सक्छन्। उनीहरूले आफ्ना परिवार सदस्यहरू संक्रमित हुन सक्छन् भन्ने कुरालाई लिएर चिन्तित महसुस गर्न सक्छन्। विद्यालयको निलम्बन र घटाइएका घरबाहिरका क्रियाकलापहरू जस्ता सामान्य तालिकाहरूमा परिवर्तन गर्नाले, उनीहरूले दिक्कलाग्दो महसुस गर्न वा आफ्ना नातेदार, शिक्षक र सहपाठीहरूलाई सम्झन सक्छन्। स्याहारकर्ताहरूले उनीहरूमा कडा सरसफाइका उपायहरू लागू गर्दा उनीहरूले निराश महसुस गर्न वा गैर-आज्ञाकारी हुन पनि सक्छन्।
मनोवैज्ञानिक स्याहारका उपायहरू
स्याहारकर्ताहरूले प्रकोपमा प्रतिक्रिया जनाउनको लागि तपाईंका बालबालिका साथै तपाईंका सामना गर्ने सीपहरू बढाउन तलका सुझावहरूको सन्दर्भ लिन सक्नुहुन्छ।
(I) स्याहारकर्ताहरूको लागि
- परिवार सदस्यहरूसँग प्रकोपको प्रतिक्रियामा भिन्न-भिन्न दृष्टिकोण र भावनाहरू हुँदा बुझाइ, स्वीकृति र आदर-सम्मान व्यक्त गर्ने प्रयास गर्नुहोस्।
- आफ्ना भावनाहरूमा सचेत हुनुहोस्; चिन्तित महसुस हुँदा, प्रकोप अन्तत: पार हुनेछ भनी आफूलाई सम्झाउनुहोस् र परिस्थितिको सामना गर्न व्यवहार्य र वास्तविक तरिकाहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्ने प्रयास गर्नुहोस्।
- आप्नो प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन आफ्ना आधारभूत आवश्यकताहरूको ख्याल राख्नुहोस्, उदाहरण सन्तुलित आहार कायम राख्ने, पर्याप्त मात्रामा आराम गर्ने र सुत्ने।
- खाली समय वा रोचक गतिविधिहरूका लागि समय बचाउनुहोस्, उदाहरण संगीत सुन्ने, सामान्य तन्किने व्यायाम, पढ्ने वा साथीहरूसँग जोडिने।
- अति धेरै जानकारीद्वारा पराजित नहुनुहोस्। सम्भव भएमा प्रमाणित गर्नुहोस् वा भरपर्दो स्रोतहरूबाट सही जानकारी पहुँच गर्नुहोस्।
- सम्भव भएसम्म घरायसी कामहरू र/वा बालस्याहारमा अन्य परिवार सदस्यहरूबाट सहायता लिनुहोस्।
- विश्राम व्यायामको अभ्यास गर्नुहोस्, उदाहरण
(II) बालबालिकाका लागि
सामान्यतया, प्रकोपप्रति स्याहारकर्ताहरूको मनोभाव र भावनाहरूले परिस्थितिबारे तपाईंका बालबालिकाको धारणालाई प्रभाव पार्न सक्छन्। तपाईंले आफ्ना बालबालिकालाई सरसफाइका उपायहरूबारे परिचित गराउने वा सम्झाउने प्रयास गर्दा, आफ्नो बोल्ने शैलीमा सावधान हुनुहोस् र आक्रामक नहुनुहोस्।
यसबाहेक, परिवर्तनहरूको बावजूत साना बालबालिकाले आफ्ना भावना र आवश्यकताहरूलाई व्यक्त गर्न प्राय: संघर्ष गर्ने गर्छन्। स्याहारकर्ताहरूले बालबालिकाको व्यवहारात्मक अभिव्यक्ति र परिवर्तनहरूमा ध्यान दिन, उनीहरूको अन्तर्निहित आवश्यकता र भावनाहरूको अन्वेषण गर्न र उनीहरूले सामना गर्ने कार्यलाई सहज बनाउनको लागि उपयुक्त रूपमा र समयमै प्रतिक्रिया जनाउन आवश्यक हुन्छ।
1. भावनाहरूलाई नियमन गर्नुहोस्
| सिद्धान्तहरू | सुझावहरू |
|---|---|
i. सुरक्षाको भावनालाई सुदृढ बनाउने
|
शिशु र बच्चाहरू
|
ii. भावनाहरूको अभिव्यक्तिमा सहायता गर्ने
|
शिशु र बच्चाहरू
|
iii. सहानुभूतिका साथ चिन्ताहरूको अन्वेषण गर्नुहोस् र उपयुक्त रूपमा प्रतिक्रिया जनाउनुहोस्
|
शिशु र बच्चाहरू
|
2. दैनिक तालिका कायम राख्नुहोस् र गतिविधिहरूको व्यवस्था मिलाउनुहोस्
- सम्भव भएसम्म दैनिक तालिकाहरू कायम राख्नुहोस्
- आफ्ना बालबालिका लागि उमेर अनुकूल गतिविधिहरू बारे छलफल गर्नुहोस् र तिनीहरूको व्यवस्था मिलाउनुहोस्, जस्तै प्ले डो, भवन ब्लकहरू र पठन, आदिबाट सिर्जना गर्ने। अगाडि-पछाडि अन्तरक्रिया सहज बनाउने गतिविधिहरू, जस्तै चालसँगै गीतहरू गाउने, खाना पकाउने सेटसँग खेल्ने वा विश्वास गर्ने खेल बनाउने, आदि। यो आफ्ना बालबालिकासँग खेल्न र आमाबुवा-बच्चाको सम्बन्धलाई बढावा दिन एक उत्कृष्ट समय हुन सक्छ।
- बालबालिकाको क्षमता अनुसार सरल घरायसी कामहरूको व्यवस्था मिलाउनुहोस्, जस्तै खेलौनाहरू टाढा राख्ने, खाना खाएपछि टेबल सफा गर्ने, सफा कपडाहरू पटाएर मिलाउने, आदि।
- बालबालिकाले तालिकाको पालना गर्न सक्छन् भने उनीहरूको कन्क्रिट रूपमा प्रशंसा गर्नुहोस् र सरल पुरस्कार योजना प्रयोग गरेर व्यवहारलाई प्रोत्साहन गर्नुहोस्।
पेशेवरसँग मद्दत खोज्ने
बालबालिका वा स्याहारकर्ताहरूमा उल्लेखनीय र निरन्तर तनाव वा असामान्य व्यवहारात्मक परिवर्तन अवलोकन गरिएमा, तपाईंले पारिवारिक चिकित्सकसँग परामर्श लिन वा सामुदायिक स्रोतहरूमा पहुँच गर्न सक्नुहुन्छ।