(Binago ang nilalaman 12/2019)

Pagkatapos pumasok sa preschool, mas may kakayahan na ang inyong anak na sabihin ang kanyang mga hangarin, damdamin at saloobin. Maaari siyang magsimulang makipagkasundo at hindi makinig sa inyo. Kasabay nito, maaaring madalas siyang magkaroon ng mga away sa kanyang mga kaedad mula sa kanyang musmos na pagtitimpi. Kailangan ninyong maintindihan at tanggapin ang mga katangian ng kanyang paglaki. Bukod dito, kailangan rin ng malinaw na paggabay at matatag na disiplina upang mahikayat ang kanais-nais na pag-uugali at bawasan ang hindi kanais-nais na pag-uugali.

Paghikayat ng Kanais-nais na Pag-uugali

Mga puntos na dapat tandaan

Itinatakda ng mabuting relasyon ng magulang-anak ang batayan para sa mabuting pag-uugali at pagsunod ng bata. Maglaan ng oras sa pakikipag-usap sa inyong anak, sumama sa kanyang paglalaro at pagsasaya nang magkasama. Bigyan siya ng pansin sa pamamagitan ng paghaplos, pagyakap, paghalik, atbp. (Tingnan ang Pagiging magulang serye 8 – Disiplinahin ang Inyong Sanggol sa Positibong Paraan). Kapag mayroon kayong malapit at nagtitiwalang ugnayan sa isa’t isa, higit na makikipagtulungan sa inyo ang inyong anak.

Sa inyong pagpapakita ng mabuting halimbawa, matutulungan ang inyong anak na matuto ng kanais-nais na pag-uugali. Karaniwang natututo ang mga bata mula sa pagmamasid at paggaya sa iba. Kaya mas importante ang pagpapakita ng mabuting halimbawa kaysa pangangaral. Suriin ang inyong sarili kung magagawa ninyo ang inyong sinasabi. Halimbawa, huwag sumigaw kung nais ninyong magsalita ang inyong anak sa mahinang boses.

Magkaroon ng makatotohanang inaasahan sa inyong anak ayon sa mga katangian ng kanyang pag-unlad at antas ng mga abilidad. Walang anak na perpekto. Huwag kailanmang asahan ang inyong sarili na maging isang perpektong magulang din. Kung hindi, magreresulta lamang ito sa pagkabigo ninyo ng inyong anak.

Ano ang Maaari Ninyong Gawin

HDahil sa mga nabanggit, narito ang ilang paraang magagamit ninyo upang matulungan ang inyong anak na magtatag ng kanais-nais na pag-uugali:

Pagtatakda ng mga patakaran

Magtakda ng target na pag-uugali o patakaran kasama siya upang maunawaan niya kung ano ang kailangan niyang gawin. Dapat ang mga itong tumugma sa mga abilidad ng inyong anak, hal. hubarin ang sapatos at ilagay sa istante kapag umuuwi sa bahay, o maghugas ng mga kamay bago maghapunan. Dapat patas ang mga patakaran at dapat sumunod ang lahat sa pamilya. Karaniwang sapat na ang dalawa o tatlong patakaran.

Paggamit ng malinaw at positibong tagubilin

Kunin ang atensyon ng inyong anak bago kayo magbigay ng tagubilin. Maaari kayong lumapit sa kanya, tawagin siya sa kanyang pangalan at tingnan siya sa lebel ng kanyang mata. Siguraduhing napansin niya kayo bago magbigay ng tagubilin. Gumawa ng mga positibo at nakatutulong na kahilingan na naiintindihan niya. Bilang halimbawa, sabihing ‘Pakialis ang mga laruan’ sa halip na ‘Huwag maging makalat’. Maging maikli at tiyak. Maglaan ng ilang oras upang tumugon siya. Huwag magbigay ng ilang tagubilin nang sabay-sabay.

Mga pagpuri

Nadadagdagan ng pagpuri ang kanais-nais na pag-uugali at binabawasan ang hindi kanais-nais. Kapag gumagawa ang inyong anak ng isang bagay na wasto gaya ng tahimik na paglalaro o pagsunod sa tagubilin, huwag itong balewalain. Pumunta sa kanya at purihin siya. Maging mapaglarawan sa inyong papuri. Sa halip na pagsasabi lang ng, 'Magaling' o 'Mabuting bata', ilarawan ang pag-uugali na nais ninyong makita, 'Napakakulay ng larawan na iginuhit mo' o 'Salamat sa pagtatabi ng mga laruan'. Kapag nagbibigay ng gantimpala, bigyang-diin ang inyong papuri kahit na maaaring mas interesado siya sa gantimpala.

Mga gantimpala

Maaaring gamitin ang mga gantimpala upang makahikayat ng positibong pag-uugali. Mas pinipili ang paggamit ng mga gawain ng pamilya gaya ng pagtuturo ng Daddy sa anak kung paano maglaro ng isang table game, pagpunta sa parke o paglabas para sa isang pista. Ang mga gawain o bagay na gusto ng inyong anak ang iba pang epektibong gantimpala.

Mga tsart ng pag-uugali

Maaaring gamitin ang tsart ng pag-uugali kapag gusto ninyong dagdagan ang madalang na pag-uugali ng inyong anak. Binibigyan nito ang inyong anak ng karagdagang motibasyon kapag malapitang minamanmanan. Narito ang ilang puntong kailangang tandaan:

• Magtakda ng isang malinaw, tiyak at maipapatupad na target sa positibong salita ayon sa kakayahan ng inyong anak (hal. tapusin ang hapunan sa loob ng 40 minuto).
• Upang mapanatili ang pagnanais ng inyong anak, hangarin ang isang madaling target muna. Halimbawa, makatatanggap siya ng isang sticker sa tuwing maabot niya ang target na pagtapos ng hapunan sa loob ng 40 minuto. Sa pagkakaroon ng 3 sticker, magkakaroon siya ng gantimpala na pagpunta sa palaruan. Kapag nakamit niya ang target nang tuloy-tuloy sa isang linggo, maaari ninyo itong mas pahirapin nang hakbang-hakbang tulad ng pagtapos ng hapunan sa loob ng 35 minuto.
• Mas madalas na bigyan siya ng mga sticker o pantatak sa simula upang mapanatili ang kanyang interes. Maging flexible sa pag-aayos ng dalas at bilang ng mga sticker na kailangan upang makakuha ng gantimpala. Kapag naging matatag na ang na-target na pag-uugali, tanggalin ang mga gantimpala sa pamamagitan ng pagbawas ng pagbibigay ng mga sticker o gantimpala tulad ng pagbibigay na lamang ng isang sticker sa bawat iba pang pagkakataon, o pagtanggap ng gantimpala sa 5 sticker. Unti-unting gumawa ng mga gantimpalang hindi gaanong mahuhulaan sa pagbibigay sa kanya paminsan-minsan upang hindi umasa ang inyong anak sa materyal na gantimpala.
• Gaano man kadalas ang inyong pagbibigay ng gantimpala, tandaang purihin ang inyong anak upang hikayatin ang kanyang kanais-nais niyang pag-uugali.
• Huwag kunin ang mga sticker kung hindi nakamit ng bata ang target. Suriin ang plano paminsan-minsan. Baguhin ang plano kung kailangan upang mapanatili siyang nahihikayat.

Maging hindi pabago-bago

Kung gusto ninyong patuloy na magsikap ang inyong anak patungo sa target, dapat muna ninyong sundin ang plano. Dapat alam ng lahat ng tagapag-alaga sa tahanan ang plano at gawin iyon sa parehong paraan.

Magbigay ng mga parusa

Minsan maaaring kailangang suportahan ng mga parusa ang tsart ng pag-uugali upang maging epektibo. Mangyaring basahin ang 'Pagiging magulang serye 16 – Pamamahala ng Pag-uugali ng inyong Anak na nasa Preschool II' para sa mga detalye.

Mayroon kaming isang serye ng mga workshop at polyeto ng 'Masayang Pagiging Magulang!' para sa mga magiging magulang at mga magulang ng mga sanggol at mga batang hindi pa nag-aaral. Mangyaring makipag-ugnayan sa aming tauhan ng pangangalagang pangkalusugan para sa impormasyon.