(Binago 07/2017) (Muling inilimbag 07/2019 )

Kabilang sa mga karaniwang vector-borne disease sa tao ang lagnat dulot ng dengue, Japanese encephalitis, malarya, scrub typhus at lagnat na may batik. Responsable ang mga lamok sa paglilipat ng lagnat dulot ng dengue, Japanese encephalitis, malarya at zika virus habang naililipat ang scrub typhus at lagnat na may batik ng mga hanip at garapata ayon sa pagkakabanggit.

Upang maiwasan ang mga vector-borne disease, kailangang protektahan ng mga buntis na kababaihan ang kanilang mga sarili mula sa mga tibo / kagat ng mga lamok, hanip at garapatak, at tumulong na maiwasan ang kanilang paglaganap.

Protektahan ang inyong mga sarili laban sa mga tusok/kagat

Upang mapababa ang panganib ng mga impeksyong ikinakalat ng mga lamok, dapat manatili sa loob ng bahay ang mga buntis na kababaihan sa panahon na maraming aktibidad ang mga lamok (karaniwan kapag madaling-araw at takipsilim).

Karaniwang natatagpuan sa mga mahahalamang lugar ang mga vector na nagdadala ng scrub typhus at lagnat na may batik. Kaya, dapat gawin ang mga hakbang upang makaiwas kapag bumibisita sa mga rural na lugar upang maiwasang makagat ng mga vector na ito.

Magsuot ng damit na pamproteksyon tulad ng maluwag, maliwanag ang kulay na may mahabang manggas na mga pang-itaas at pantalon.

Iwasang gumamit ng pabango na maaaring makaakit ng mga lamok.

Maaaring gumamit ang mga buntis na kababaihan ng DEET (20-30%) na nagtataglay ng mga pantaboy ng insekto. Mangyaring tandaan ang mga sumusunod na tuntunin kapag gumagamit ng mga pantaboy ng insekto:

• Maglagay ng mga pantaboy ng insekto sa kasuotan (mahabang manggas na pang-itaas at pantalon) at sa nakalantad na balat;
• Huwag ilagay sa mga sugat o iritadong balat;
• Sundin ang tagubilin ng tagagawa, muling maglagay ng pantaboy ng insekto kung kinakailangan;
• Maligo o hugasan ang inyong balat kapag bumalik kayo sa loob;
• Labhan ang kasuotang nilagyan ng DEET gamit ang sabon at tubig.

Para sa karagdagang impormasyon, mangyaring bisitahin ang website ng Centre for Health Protection “Mga Vector-borne Disease”.