(Sửa đổi nội dung vào tháng 02/2016)

Dinh dưỡng phù hợp là yếu tố thiết yếu cho sự tăng trưởng và phát triển trong giai đoạn đầu đời và có ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe của trẻ em trong thời gian dài. Cho Trẻ Ăn thực phẩm phù hợp và theo cách mong muốn là điều vô cùng quan trọng.

Cách cho bé ăn lành mạnh

6 tháng đầu – Bú sữa mẹ hoàn toàn

• Sữa là nguồn dinh dưỡng duy nhất cho bé trong 6 tháng đầu.
• Sữa mẹ cung cấp đầy đủ các dưỡng chất mà bé cần, cũng như các kháng thể và các chất có hoạt tính sinh học khác.
• Đối với các em bé không được bú sữa mẹ, các bậc cha mẹ nên cho bé uống sữa công thức cho trẻ sơ sinh theo nhu cầu của bé.

Từ 6 đến 24 tháng tuổi – chuyển đổi từ chế độ uống sữa sang ăn nhiều loại thức ăn độc lập

• Trong suốt giai đoạn này, các bé bắt đầu trải qua thời kỳ chuyển đổi phát triển từ chế độ chỉ uống sữa sang chế độ ăn đa dạng của người lớn.
• Các bé cũng chuyển đổi từ việc được cho bú sang sử dụng cốc và thìa để tự ăn.
• Các bậc cha mẹ nên bắt đầu cho bé ăn thức ăn đặc lúc bé khoảng 6 tháng tuổi.
• Có thể chế biến các món ăn dinh dưỡng dành cho em bé tại nhà từ giỏ thực phẩm của gia đình, bao gồm hạt ngũ cốc và ngũ cốc, rau củ, trái cây, trứng, cá, thịt và đậu.
• Điều quan trọng là phải đảm bảo trẻ hấp thụ sắt bằng cách cho trẻ ăn thịt, cá, lòng đỏ trứng, gan và rau lá xanh đậm.
• Các bậc cha mẹ nên cung cấp các món ăn với vị, kết cấu và màu sắc đa dạng, điều đó giúp trẻ tìm hiểu về các món ăn, thích thú khi ăn và nuôi dưỡng thói quen ăn uống hợp lý.
• Trong thời gian đầu của giai đoạn chuyển đổi, sữa mẹ hoặc sữa công thức cho trẻ sơ sinh vẫn cung cấp hầu hết dưỡng chất. Khi bé ăn nhiều hơn, nghĩa là ăn nhiều loại thức ăn đặc hơn với lượng nhiều hơn, bé sẽ cần ít sữa hơn.
• Sau sinh nhật một tuổi, chế độ ăn điển hình với nhiều món ăn dinh dưỡng đa dạng cần cung cấp các dưỡng chất và trẻ cần. Chế độ ăn có thể là các món ăn gia đình với một chút điều chỉnh.
• Sữa không còn là thức ăn chính, mặc dù vẫn là một phần trong chế độ ăn lành mạnh.
• Mẹ nên tiếp tục cho bé bú đến 2 tuổi trở lên để cung cấp cho bé các kháng thể và dưỡng chất.

Từ 2 đến 5 tuổi – thưởng thức bữa ăn gia đình

• Đến độ tuổi này, trẻ nên ăn cùng cả nhà. Không chỉ cùng nhau thưởng thức các bữa ăn cân bằng dinh dưỡng, trẻ còn thích nghi với thói quen ăn uống lành mạnh của cha mẹ. Bữa ăn gia đình giúp trẻ tìm hiểu về hoạt động thường lệ của gia đình và tăng cường giao tiếp giữa cha mẹ-con cái.

Lựa chọn sữa nào cho trẻ không được bú mẹ?

• Ngoài sữa mẹ, sữa công thức cho trẻ sơ sinh là lựa chọn dành cho các em bé dưới 12 tháng tuổi. Sữa bò không phù hợp cho trẻ dưới một tuổi.
• Trẻ 1 tuổi có thể uống sữa bò tươi nguyên kem hoặc bột sữa bò nguyên kem. Các bậc cha mẹ có thể chọn sữa chua hoặc phô-mai để thay đổi. Sữa ít béo phù hợp cho trẻ từ 2 tuổi trở lên.
• Sữa công thức phù hợp cho trẻ ăn ít thực phẩm giàu sắt, ví dụ như trẻ ăn chay.
• Một số trẻ có thể cần sữa công thức đặc biệt nếu dị ứng protein trong sữa bò. Các bậc cha mẹ nên xin tư vấn y tế trước khi cho bé uống sữa công thức đặc biệt.

Con tôi 1 tuổi và ăn khá tốt, tôi nên cho bé uống bao nhiêu sữa?

• Là một phần trong chế độ ăn bao gồm nhiều loại thực phẩm đa dạng nên chỉ cần 360 đến 480 ml sữa mỗi ngày là đủ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ từ 1 đến 5 tuổi.
• Cho trẻ uống sữa trong cốc nhỏ 2 đến 4 lần một ngày, vào bữa sáng và giờ ăn nhẹ. Quý vị có thể cho trẻ sử dụng các sản phẩm sữa khác để thay đổi.
• Sữa là nguồn thực phẩm giàu canxi và các dưỡng chất khác. Tuy nhiên, nếu uống quá nhiều sữa, trẻ sẽ mất khẩu vị cho những thực phẩm dinh dưỡng khác và khó hình thành thói quen ăn uống lành mạnh.
• Đậu phụ, sữa đậu nành tăng cường canxi hoặc rau lá xanh đậm đều là những thực phẩm giàu canxi. Trẻ sẽ cần ít sữa hơn để đáp ứng nhu cầu canxi nếu ăn những thực phẩm này hàng ngày và đủ lượng.

Khi nào nên ngừng cho con tôi bú bình?

• Nên cho trẻ ngừng bú bình trước 18 tháng tuổi.
• Trẻ bú bình trong thời gian dài có nhiều khả năng sẽ sớm bị sâu răng. Trẻ cũng có nhiều khả năng bị béo phì hơn. Trẻ cũng thường uống quá nhiều sữa và giảm hứng thú với những thực phẩm khác.
• Cho bé dùng cốc tập uống khi bé khoảng 8 đến 9 tháng tuổi và giúp bé tập uống. Sau này, bé cũng có thể uống từ ống hút. Hầu hết trẻ em đều có thể uống bằng cốc tập uống khi đến 1 tuổi. Sau khi trẻ tròn 1 tuổi, hãy bắt đầu giúp trẻ cai bú bình.

Con tôi rất kén ăn. Liệu có tốt hơn nếu cho bé uống sữa công thức dành cho “trẻ kén ăn” không?

• Sữa công thức quảng cáo là dành cho “trẻ kén ăn” được bổ sung nhiều vitamin, khoáng chất hoặc các axit béo, v.v. Tất cả những dưỡng chất này đều có trong những thực phẩm chúng ta thường ăn. Trái lại, trong sữa công thức không chứa mọi chất có ích cho chúng ta trong thức ăn hàng ngày. Hàm lượng năng lượng và mức đường trong loại sữa công thức này cao hơn nhiều so với sữa công thức bình thường hoặc sữa bò nguyên kem.
• Trẻ có thể có nguy cơ không hấp thụ đủ dưỡng chất nếu nhất quyết không chịu ăn một nhóm thực phẩm cụ thể. Có thể cho trẻ uống sữa công thức bình thường thay cho sữa bò như nguồn thực phẩm bổ sung. Điều quan trọng là phải giữ không cho trẻ uống quá 480 ml một ngày.
• Tạo điều kiện cho trẻ tìm hiểu về thức ăn - chế biến nhiều món ăn đa dạng, cho trẻ chọn món ăn vào giờ ăn, ăn cùng trẻ, tất cả đều là những điều quan trọng giúp trẻ bỏ chứng kén ăn.
• Các bậc cha mẹ có thể xin tư vấn y tế nếu có quan ngại về chế độ ăn uống và sự tăng trưởng của trẻ.